Κ Ρ Υ Φ Α Α Π Ο Γ Ε Υ Μ Α ΤΑ ****

Ιράν. Ιούλιος 2005. Δύο έφηβοι καταδικάζονται σε θάνατο διά δημόσιου απαγχονισμού στην πλατεία Edalat, ονομασία που σημαίνει "Δικαιοσύνη", χωρίς να παραπέμπει καθόλου σε αυτήν. Ο 16χρονος Mahmound Asgari και ο 19χρονος Ayaz Marhoni κρίθηκαν ένοχοι για το βιασμό ενός 13χρονου αγοριού. Η είδηση έκανε το γύρο του κόσμου ξεσηκώνοντας θυελλώδεις αντιδράσεις, καθώς πολλές οργανώσεις υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υποστήριξαν ότι η ποινή τούς επιβλήθηκε λόγω του ότι ήταν ομοφυλόφιλοι και όχι εξαιτίας του υποτιθέμενου βιασμού.

Εμπνευσμένος από την αληθινή ιστορία του Μαχμούντ και του Αγιάζ, αλλά και από τόσες άλλες παρόμοιες, ο Δημήτρης Μωραΐτης γράφει και σκηνοθετεί τη θεατρική παράσταση "Κρυφά Απογεύματα", η οποία ανεβαίνει φέτος από μια καινούρια ομάδα νέων ηθοποιών, στο θέατρο "Χώρα". Ο Γιώργος Βουβάκης, ο Τάκης Παρασκευόπουλος και ο Ανέστης Χρυσάφης, που υποδύονται τους τρεις Ιρανούς εφήβους , συνομιλούν με το tvxs για την παράσταση τους, που συνυφαίνει πραγματικότητα και μυθοπλασία και αναμετριέται με τα κοινωνικά στερεότυπα, μιλώντας για το ανθρώπινο δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής.

Συνέντευξη στην Τζένη Τσιροπούλου

Ο Γιώργος Βουβάκης υποδύεται το Μαχμούντ, έναν έφηβο ορμητικό, που διψάει για ζωή και προσδοκά να γευτεί τον έρωτα στα"Κρυφά Απογεύματα" της σύντομης ζωής του. "Ο Μαχμούντ είναι ένα παιδί 17 χρονών, συνειδητοποιημένο σε σχέση με τη σεξουαλικότητά του και με το τι ονειρεύεται. Έχει τον επαναστάτη μέσα του, θέλει να αλλάξει τον κόσμο και τον εαυτό του και το μεγάλο του όνειρο είναι να ταξιδέψει στην Ευρώπη. Με τον Τζαλίλ γνωρίζει για πρώτη φορά τον έρωτα. Αυτός ο έρωτάς καταδικάζεται να παραμείνει κρυφός, τα εμπόδια είναι μεγάλα, αλλά αυτό του δίνει την ώθηση να θέλει να πραγματοποιήσει το στόχο του ακόμα πιο γρήγορα", αναφέρει περιγραφικά ο νεαρός ηθοποιός για τον ήρωά του.

Από την άλλη πλευρά, ο Τζαλίλ, ρόλος που υποδύεται ο Τάκης Παρασκευόπουλος, μοιάζει υποταγμένος στα πρέπει που του επιβάλλει η θεοκρατική κοινωνία: "Ο δικός μου ήρωας, αποκύημα της μυθοπλασίας, είναι ένας έφηβος αρκετά προσκολλημένος στις παραδόσεις και στη θρησκεία λόγω της οικογένειάς του. Πρόκειται για ένα παιδί που δε διαθέτει αγωνιστικότητα, δε θα παλέψει για τα πιστεύω του αλλά θα κάνει αυτό που προτάσσουν οι άλλοι για εκείνον. Ζει σε μια εσωτερική σύγχυση, αφού είναι πάντα με το ένα πόδι στα θέλω του και με το άλλο στα πρέπει".

Στο Ιράν η ομοφυλοφιλία είναι ποινικοποιημένη, ως έγκλημα “σοδομισμού” και τιμωρείται με θανατική ποινή, εκτός κι αν πρόκειται για ανηλίκους, που ακόμα κι αυτό ενίοτε καταστρατηγείται. Την ίδια στιγμή, το Ιράν βρίσκεται ανάμεσα στις χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά εγχειρήσεων αλλαγής φύλου. Η επιθυμία αλλαγής φύλου θεωρείται “ασθένεια” που έχει θεραπεία και για αυτό η εγχείρηση χρηματοδοτείται από το ιρανικό κράτος.

Σχετικά με αυτήν την κατάσταση στο Ιράν, ο Γιώργος Βουβάκης δηλώνει ότι "Δεν το γνώριζα και σοκαρίστηκα που τα πράγματα είναι τόσο σκληρά και υπάρχει τόσος ρατσισμός. Για παράδειγμα, η παλαιότερη δήλωση του Αχμαντινετζάντ ότι «εμείς το πρόβλημα της ομοφυλοφιλίας δεν το έχουμε στη χώρα μας» κάνει ξεκάθαρο ότι οι ομοφυλόφιλοι είναι σαν μίασμα στη χώρα". Ο συμπρωταγωνιστής του, Τάκης Παρασκευόπουλος, γνώριζε ήδη και θυμόταν την είδηση από τα ΜΜΕ για το δημόσιο απαγχονισμό των δύο νέων παιδιών στο Ιράν, αλλά πιστεύει ότι "Δεν μπορούμε εύκολα να αντιληφθούμε το μέγεθος της κατάστασης από τόσο μακριά".

Για το πώς αντιμετωπίζεται η ομοφυλοφιλία στην Ελλάδα, ο Γιώργος Β. λέει χαρακτηριστικά ότι "Τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα, υπάρχει μόνο μια ψευτοανεκτικότητα. Όταν, για παράδειγμα, τα ζευγάρια ομοφυλόφιλων είναι δακτυλοδεικτούμενα στο δρόμο σημαίνει ότι δεν έχουμε κάνει βήματα μπροστά αλλά υπάρχει μια υποκρισία. Οι αλλαγές απέναντι σε αυτό ξεκινάνε, κατά τη γνώμη μου, πρώτα σε ατομικό επίπεδο, όπως και σε σχέση με το ρατσισμό απέναντι στους οικονομικούς μετανάστες. Στην τηλεόραση, επίσης, υπάρχουν τραβηγμένα παραδείγματα ομοφυλόφιλων, τα οποία δεν αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα". Ο Ανέστης Χρυσάφης, που ενσαρκώνει τον Αγιάζ, ερωτικό σύντροφο του Μαχμούντ, συμφωνεί καθώς, όπως λέει "Νομικά μπορεί να μην είναι παράνομο στην Ελλάδα αλλά το κατά πόσο είναι αποδεκτό κοινωνικά είναι το μεγάλο ζητούμενο. Όμως, η κοινωνία δεν είναι κάτι συμπαγές ή αδιάτρητο το οποίο δεν αλλάζει. Θέλω να πιστεύω ότι οι κοινωνίες αλλάζουν".

Ο ρόλος της τέχνης και συγκεκριμένα του θεάτρου, για τους τρεις ηθοποιούς, είναι περισσότερο να εγείρει προβληματισμούς και να ενημερώνει το κοινό. "Το θέατρο μπορεί να σου περάσει μηνύματα, να σου δώσει ερεθίσματα, να σε προβληματίσει αλλά δεν έχει τη δύναμη που μπορεί να έχει η τηλεόραση, το ίντερνετ ή κάποιο άλλο μέσο ενημέρωσης" δηλώνει ο Ανέστης Χρυσάφης. “Το θέατρο δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο αλλά το να καταφέρεις μέσα από την παράσταση να επηρεάσεις μερικούς ανθρώπους είναι μεγάλη επιτυχία και αυτός θα έπρεπε να είναι και ο στόχος του θεάτρου", συμπληρώνει ο Γιώργος Βουβάκης.

Όσον αφορά στο αν η παράσταση έχει προσελκύσει ιρανικό κοινό, ο Ανέστης Χρ. διευκρινίζει ότι "Στη μικρή “Χώρα” είμαστε σε άμεση επαφή με το κοινό. Ελάχιστοι Ιρανοί έχουν έρθει να δούνε την παράσταση. Το θέατρο είναι ανοιχτό για όλους τους ανθρώπους και για όλες τις κοινωνικές τάξεις αλλά δυστυχώς παραμένει ακριβός τρόπος ψυχαγωγίας και δεν είναι εύκολο να έχουνε πρόσβαση όλοι. Παρ όλα αυτά και η γλώσσα είναι ένα σημαντικό ζητούμενο".

Θα μπορούσε όμως να πάει το ίδιο το θέατρο στη μεταναστευτική κοινότητα; Μια ομόφωνη απάντηση μας λέει ότι"Υπάρχουνε κάποια πράγματα υπό σκέψη. Μας αφορά το να φτάσει το θέατρο και στην ιρανική κοινότητα και γενικά στους οικονομικούς μετανάστες, γιατί αυτό θα μπορούσε να τους δώσει ελπίδα και ενδεχομένως να γίνει η φωνή που δεν έχουν μέχρι τώρα".

«Κρυφά Απογεύματα» του Δημήτρη Μωραΐτη
Παίζουν οι ηθοποιοί: Γιώργος Βουβάκης, Τάκης Παρασκευόπουλος Ανέστης Χρυσάφης
Σκηνογράφος / Ενδυματολόγος: Μαρία Παλάτζα
Κίνηση / χορογραφίες: Νάνση Κοντονίκου
Σχεδιασμός φωτισμού / Ήχοι: Γιώργος Σπυλιόπουλος

Θέατρο Χώρα: Σκηνή Μικρή Χώρα
Αμοργού 20, Κυψέλη, τηλ.: 2108673945
Παραστάσεις: Σάββατο έως Δευτέρα στις 21.00
Τιμή εισιτηρίου: 15 ευρώ, 10 ευρώ (φοιτητικό)