Γυναίκες >>> Τελευταία έξοδος ΑΡΙΣΤΕΡΑ

Νανή Πολίτου για το Κόκκινο Ρόδο

Η κρίση είναι γένους θηλυκού και οι συνέπειες της στην γυναικεία απασχόληση καθημερινά οδηγεί το μισό του ουρανού στην ανασφάλεια και την απόγνωση, που και αυτή φτάνει στο ζενιθ από το επαίσχυντο και κατεδαφιστικό για την οικονομία και την κοινωνία μνημόνιο συνεργασίας της κυβέρνησης με την τρόικα και στα αντεργατικά μέτρα που πάρθηκαν από την κυβέρνηση πιστό στην εφαρμογή του.

Στο καθεστώς της Εθνικής Κατάθλιψης όπου βρίσκονται σήμερα όλοι οι Έλληνες στις γυναίκες που βιώνουν αυτήν την οικονομική κρίση μέσα από τα υψηλά ποσοστά της ανεργίας, που συγκλονίζει ήδη τη χώρα, η κυβέρνηση, το Μνημόνιο και το ΔΝΤ προσφέρει απλόχερα σ΄αυτές ένα κλίμα φόβου και ανασφάλειας για την επόμενη μέρα. Δεν είναι τυχαίο ότι μία στις τρεις φοβάται ότι θα χάσει τη δουλειά της μέσα στους επόμενους μήνες, ενώ σχεδόν εννιά στις δέκα δηλώνουν ότι η εύρεση εργασίας έχει καταντήσει… “τζακ ποτ”.

Τυχερές οι γυναίκες σήμερα της μισής απασχόλησης των 100 έως 500 € και της πλήρους απασχόλησης έως 800 €. Ούτε λόγος βέβαια για πληρωμένες υπερωρίες, διευρυμένα ωράρια, χωρίς ασφάλιση, χωρίς επαγγελματική εξέλιξη και με περιορισμένη την προοπτική να πάρουν κάποτε μία στοιχειώδη σύνταξη. Χαμηλότερες αμοιβές, σχεδόν διπλάσια ανεργία, οικογενειακά βάρη και πατριαρχικές αντιλήψεις μετατρέπουν τις γυναίκες στα «νούμερο ένα» θύματα της οικονομικής ύφεσης.

Στο κατώτερο σκαλοπάτι αυτής της κλίμακας της φτώχειας βρίσκονται οι μετανάστριες και οι γυναίκες πρόσφυγες, ιδιαίτερα εκείνες «που δεν έχουν χαρτιά». Παίρνουν τις πιο «βρώμικες» δουλειές, υφίστανται την χειρότερη εκμετάλλευση χωρίς κανένα εργασιακό δικαίωμα εργάζονται με απάνθρωπα ωράρια, υφίστανται σεξουαλική παρενόχληση χωρίς να μπορούν να την καταγγείλουν πουθενά και παίρνουν μία μίζερη ή καμιά κοινωνική ασφάλιση και με καμιά προοπτική σύνταξης.

…Όταν οι εργαζόμενες γυναίκες αμείβονται λιγότερο από τους άνδρες για την ίδια δουλειά, όταν οι άγραφοι νόμοι της αγοράς υπαγορεύουν στους μηχανισμούς που αξιολογούν την εργασία να κοστολογούν λιγότερο την εργασία μιας γυναίκας σε σχέση με την ίδια εργασία ενός άνδρα μόνο και μόνο γιατί είναι γυναίκα τότε μιλάμε για πραγματική κόλαση . Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που ήρθαν στη δημοσιότητα το ποσοστό των ανέργων στην Ελλάδα το δεύτερο τρίμηνο του 2010 αυξήθηκε κατά 34,2% σε σχέση με το αντίστοιχο του 2009, εκτοξεύοντας τον πραγματικό αριθμό των ανέργων στις 594.032. Το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας καταγράφεται στους νέους ηλικίας 15-29 ετών, ήτοι 22,8%, ενώ στις γυναίκες το ποσοστό ανεργίας ανέρχεται στο 15,3%, έναντι 9,4% των ανδρών.

Όσες καταφέρουν να μπουν στην αγορά εργασίας περιορίζονται σε θέσεις βοηθητικού ή υποστηρικτικού χαρακτήρα και παρά τις (διόλου ευκαταφρόνητες) επιδόσεις τους στον ακαδημαϊκό τομέα «σκαρφαλώνουν» με πολύ μεγαλύτερη δυσκολία στην επαγγελματική ιεραρχία επιπλέον βαρύνονται με τη φροντίδα του νοικοκυριού και της οικογένειας σχεδόν... αποκλειστικά, με αποτέλεσμα να τρέχουν ολημερίς σε κατάσταση παραφροσύνης προσπαθώντας να ισορροπήσουν ανάμεσα σε επαγγελματικές και οικογενειακές υποχρεώσεις. Είναι οι πρώτες που απολύονται όταν οι οικονομικές συνθήκες γίνονται πιεστικές και οι τελευταίες που επιλέγονται για πρόσληψη, ιδίως αν είναι μητέρες ή σε ηλικία τεκνοποιίας. Και ενώ στο ξημέρωμα της νέας χιλιετίας αναμενόταν ένα φως στο «τούνελ» της γυναικείας εργασιακής ζωής, η οικονομική κρίση και το Μνημόνιο έδωσε τη... χαριστική βολή στην ήδη επιβαρημένη θέση των γυναικών στην οικονομική ζωή.

«Ενώ παραδοσιακά η ανεργία έπληττε τους νέους και τους εργαζομένους άνω των 45 ετών, εφέτος παρατηρούμε ραγδαία αύξηση ακόμη και στην ανεργία των ατόμων 30-45 ετών, γεγονός που συνδέεται με το κλείσιμο των επιχειρήσεων και τη στροφή προς την ευελιξία και την πρόσληψη νέων που μόλις βγαίνουν από το εκπαιδευτικό σύστημα» αναφέρει το ΙΝΕ το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ. Το εν λόγω ηλικιακό εύρος αν μεταφραστεί σε «γυναικεία δεδομένα» αντιστοιχεί σε γυναίκες που έχουν εργασιακή εμπειρία 7-10 ετών, νεαρές μητέρες ή σε ηλικία τεκνοποιίας- με άλλα λόγια, αυτές ακριβώς τις ομάδες που το κράτος πρόνοιας θα όφειλε να προστατεύει με θετικές δράσεις για την ισότητα των φύλων. Η κατάσταση, άλλωστε, δεν βελτιώνεται ούτε για τις γυναίκες άνω των 45 ετών. Αντιθέτως αυτή η ηλικιακή κατηγορία είναι, σύμφωνα με το ΙΝΕ το «μεγάλο θύμα» της κρίσης και της συνακόλουθης ριζικής μεταβολής του ασφαλιστικού συστήματος. Πολλές παρά πολλές γυναίκες άνω των 50 ετών, οι οποίες έπειτα από μια απόλυση υπολόγιζαν στη συμπλήρωση του χρόνου για τη συνταξιοδότηση, ξαφνικά βρίσκονται με μια δεκαετία εργασιακού χρόνου μπροστά τους, στην οποία απομένουν στην κυριολεξία... χωρίς εισόδημα! Είναι γεγονός ότι οι γυναίκες αυτής της ηλικίας είναι τελευταίες στη λίστα προτίμησης των εργοδοτών».

Τη στιγμή που οι γυναίκες είναι οι πρώτες που χάνουν τη δουλειά τους ως μισθωτές, τα στοιχεία για τη γυναικεία επιχειρηματικότητα στον τομέα του εμπορίου φανερώνουν ότι αν μη τι άλλο οι γυναίκες επιχειρηματίες δεν υστερούν σε τίποτα σε σχέση με τους άνδρες ομολόγους τους. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου, στο διάστημα 2008-2009 ο αριθμός των ανδρικών εμπορικών επιχειρήσεων που απασχολούν έστω και έναν υπάλληλο μειώθηκε κατά 2,2%, ενώ ο αριθμός των αντίστοιχων γυναικείων αυξήθηκε κατά 2,5%. Στη συνέχεια κατά το πρώτο τρίμηνο του 2010 οι ανδρικές και οι γυναικείες εμπορικές επιχειρήσεις αυτής της κατηγορίας μειώθηκαν περίπου σε ίδια ποσοστά (14,6% οι ανδρικές, 15,2% οι γυναικείες). Ωστόσο οι απολύσεις των γυναικών εργαζομένων στο εμπόριο ήταν σημαντικά περισσότερες από τις απολύσεις των ανδρών, μια και οι γυναίκες μισθωτοί μειώθηκαν κατά 6,7% ενώ οι άνδρες αυξήθηκαν ελάχιστα (0,2%).

Επειδή για μας τις γυναίκες η εργασία αποτελεί στοιχείο ανεξαρτησίας και κοινωνικής απελευθέρωσης θα πρέπει και μεις μέσα από ένα πλατύ πολιτικό κοινωνικό μέτωπο να διεκδικήσουμε να αποδεσμευτεί ή χώρα μας από το μνημόνιο,να προχωρήσει στην επαναδιαπραγμάτευση του δημοσίου χρέους και οι πόροι που θα εξοικονομηθούν με αυτό τον τρόπο να διατεθούν για την αναπτυξιακή παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας, για τη ριζική αναδιανομή εισοδημάτων προς όφελος των λαϊκών στρωμάτων καθώς και για πολιτικές στήριξης και διεύρυνσης της πλήρους και σταθερής απασχόλησης .

Παράλληλα λέμε Ο Χ Ι στην λεγόμενη ευελιξία με ασφάλεια που μας οδηγεί στην απορρύθμιση όχι μόνο των εργασιακών σχέσεων αλλά και της ίδιας της ζωής μας ανδρών και γυναικών και Λέμε Ν Α Ι σ΄ένα εναλλακτικό μοντέλο ωραρίων και εργασιακών σχέσεων που θα επιτρέπει στους εργαζόμενους/ες να εργάζονται, να εκπληρώνουν τις οικογενειακές τους υποχρεώσεις, να έχουν κοινωνική δραστηριότητα, μέσα όμως από μια πλήρη απασχόληση.

Λέμε Ν Α Ι σε μία κοινωνία όπου η αναπαραγωγική εργασία, δηλαδή, η οικιακή εργασία, η φροντίδα και η διαπαιδαγώγηση θα κατανέμονται ισότιμα και στα δύο φύλα.