ΑΡΛΕΤΑ: «Δεν πήραν ποτέ τα όνειρά μας εκδίκηση»

Μπορεί να έχεις συναναστραφεί πολλούς ανθρώπους της τέχνης, αλλά η Αρλέτα είναι τέχνη από μόνη της. Ακόμα και σήμερα, μετά τις περιπέτειες που πέρασε, που θα γονάτιζαν κάθε θνητό, εκείνη κάθεται αρχοντικά με το μπλε αρζάν χιτώνα της στην πολυθρόνα. Συχνά-πυκνά σε ρωτάει εάν θέλεις κάποιο καφέ από την κουζίνα της, διότι τους διαθέτει όλους. «Είμαι καφενείο» λέει χαριτωμένα, «αφού δεν βγαίνω έξω, έρχονται όλοι εδώ». Βαθιά ευγενής, με ενδιαφέρον για τη ζωή και τα ανθρώπινα, σου ανοίγεται γλυκά, άμεσα, ταξιδιάρικα. Ο λόγος της ρέει, ταξιδεύει στο παρελθόν και στο παρόν, ανοίγει τις κεραίες της και αφουγκράζεται αισθήσεις, αρώματα, γεύσεις. Η Αρλέτα, ένας κόσμος γεμάτος σαν βυθός, παραμένει ανοιχτή σε όποιον ψάχνει και θέλει να την ανακαλύψει.



Θα φτάσετε μέχρι τη Νάξο για το Φεστιβάλ στον Πύργο Μπαζαίου...

Και μέχρι τη Λευκάδα θα φτάσω. Αλλά φροντίζω να έχω τη λιγότερη δυνατή ταλαιπωρία. Τώρα, στις 16/8 θα παίξω μία ημέρα στον Πύργο Μπαζαίου, που είναι ένας υπέροχος χώρος, αλλά θα κάτσω τρεις-τέσσερις ημέρες στο νησί.

Περάσατε μια δύσκολη περίοδο με την υγεία σας τα τελευταία χρόνια...

Μόνο δύσκολη... Τα τελευταία δέκα χρόνια εάν καθίσω να σου απαριθμήσω τι έχω περάσει... Είχα τρεις πολύ σοβαρές εγχειρήσεις, ένα σπασμένο χέρι και δύο εγκεφαλικά. Μου λέγανε γιατί δεν έκανες καλλιτεχνικά κάτι τόσα χρόνια. Τι να έκανα; Μπορούσα; Μόλις σηκωνόμουν από το ένα μου ερχόταν το άλλο. Είχα κυνηγητό με το Χάρο δέκα ολόκληρα χρόνια. Ειδικά στο τελευταίο δεν με κυνήγησε, με έπιασε.

Του ξεφύγατε, όμως.

Δεν του ξέφυγα. Μου έδωσε μια κλοτσιά και μου είπε «άντε, πήγαινε». Κατάλαβε ότι δεν του κάνω. Εγώ δεν ξέφυγα από κανέναν. Τη ζωή μου την έσωσε ένας γιατρός που βρέθηκε κατά τύχη στο Βόλο. Είχα μετεγχειρητικές επιπλοκές, έκανα οκτώ μήνες μετά να συνέλθω. Οπότε δεν περπατώ πολύ, αλλά, να σου πω την αλήθεια, είμαι και τεμπελίτσα. Δεν μπορώ να λέω ψέματα.

Έχετε μια ζωή γεμάτη δυσκολίες, αλλά και σημαντικές δημιουργικές στιγμές.

Κοίτα, κορίτσι μου, δεν είχα μια ζωή σπαρμένη με ροδοπέταλα, αλλά μπορώ να πω ότι έζησα μια ευλογημένη ζωή. Έκανα αυτό που μου άρεσε και αυτό που μπορούσα να κάνω. Δεν αντέχω τους ανθρώπους που κάνουν για όλη τους τη ζωή κάτι που δεν τους αρέσει.

Μιλήστε μου για τη σχέση σας με τη ζωγραφική...

Η σχέση μου με τη ζωγραφική ήταν η πρώτη και νομίζω η τελευταία που θα με εγκαταλείψει. Η ζωγραφική είναι πολύ μοναχική υπόθεση και μου πάει ακριβώς για αυτό, θέλει πολλή υπομονή και επιμονή, είναι σαν το ποδήλατο, έτσι και τη μάθεις, δεν ξεχνιέται. Η μουσική θέλει να την υπηρετείς συνέχεια. Ίσως και για αυτό δεν είμαι τόσο καλή. Ήμουν πολύ τυχερή γιατί είχα καλούς δασκάλους στη ζωγραφική. Ήμουν μαθήτρια του Γ. Μόραλη, του Πάνου Σαραφιανού, που ήταν εκτός σχολής αλλά ήταν εξίσου σημαντικός για εμένα, και του Παντελή Πρεβελάκη. Από αυτή την άποψη ήμουν πάρα πολύ τυχερή και πολύ άτυχη. Διότι έμαθα σημαντικά πράγματα από αυτούς, αλλά δεν επικράτησαν αυτά στην κοινωνία, συνέβησαν ακριβώς τα αντίθετα.

Πήγατε σχολείο στο Αρσάκειο;

Ναι, στο Ψυχικό. Τι να κάνω... Ήταν ένα εξαιρετικά συντηρητικό σχολείο και δεν ήταν πολύ ευχάριστο αυτό. Αλλά είχα την τύχη να έχω μια σπουδαία δασκάλα στο σχολείο, που καθόρισε πολύ τον τρόπο της ζωής μου.

Θυμώνετε;

Πάρα πολύ. Θυμώνω με τους ανθρώπους γενικά. Αυτοί που δεν με θυμώνουν είναι πάρα πολύ λίγοι. Υπάρχουν, όμως, νέοι άνθρωποι οι οποίοι μου αρέσουν.

Γιατί σας αρέσουν;

Αναγνωρίζω ότι έχουν καταλάβει τις μαλακίες που έχουμε κάνει εμείς ως γενιά, δεν τις κριτικάρουν αλλά δεν τις ξεχνάνε. Πιστεύω ότι αυτοί θα προσπαθήσουν να κάνουν κάτι καλύτερο από αυτό που κάναμε εμείς. Και εμένα μου αρκεί αυτό.

Με τη γενιά σας θυμώνετε;

Όχι πια. Θύμωσα τόσο νωρίς, που δεν άντεξα. Έχω ένα βασικό ελάττωμα, θυμώνω 20 χρόνια νωρίτερα απ' ό,τι πρέπει. Με κανέναν δεν θυμώνω πια για αυτά που έχει κάνει, γιατί ισχύει το «ου γαρ οίδασι τι ποιούσι». Αλλά υπάρχουν και μερικοί που ξέρουν πολύ καλά και είναι και οι πιο επιτυχημένοι από όλους. Ο λύκος αυτός που κυκλοφορεί και παρασταίνει τον άνθρωπο δεν αλλάζει.

Είχατε το ένστικτο να διακρίνετε τους ανθρώπους;

Δυστυχώς, από πάρα πολύ νωρίς. Και λέω δυστυχώς γιατί δεν σε ωφελεί σε τίποτα τελικά. Ίσα-ίσα, γίνεσαι πιο επιεικής με τους ανθρώπους. Τώρα πια δεν αντιδρώ με τους ανθρώπους. Ειδικά μετά την τελευταία περιπέτεια, δεν με παίρνει. Δεν θέλω να σκάσει πάλι το κεφάλι μου.

Συνεχίζετε, όμως, να είστε παραγωγική, δημιουργική...

Όταν ήμουν πολύ νέα, είπα στον εαυτό μου ότι θα χρησιμοποιήσω αυτό που μου χάρισε η φύση έτσι ώστε να μου κρατήσει όσο ζω. Είναι σαν μια περιουσία που ή τη σπαταλάς ή τη χρησιμοποιείς. Εγώ δεν τη σπατάλησα, τη χρησιμοποίησα. Ίσως όχι τόσο όσο θα μπορούσα, αλλά μάλλον δεν μπορούσα παραπάνω. Είναι θέμα δυνάμεων, συνθηκών κ.λπ. Ξέρεις, για να φτάσεις κάπου, ιδίως στο δικό μου χώρο, πρέπει να ακολουθήσεις ένα συγκεκριμένο δρόμο. Εγώ δεν μπορούσα να ακολουθήσω ένα συγκεκριμένο δρόμο πουθενά.

Το τραγούδι, όμως, πλέον έχει μείνει στην επιφάνεια.

Όλη η κοινωνία έχει μείνει στην επιφάνεια. Από τότε που ήμουν εγώ νέα μέχρι σήμερα έχουν γίνει τεράστιες αλλαγές. Καμία δεν έγινε σε βάθος, ήταν επιπόλαιες, τελείως, επιφανειακές. Η ουσία παραμένει ίδια, και μη σου πω και χειρότερη. Για να γίνει αλλαγή είναι θέμα παιδείας. Εδώ η παιδεία είναι πίσω. Πάντα έτσι ήταν στην Ελλάδα, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Κοίτα σε ολόκληρο τον κόσμο κάτι αναζητούν, διαμάντια, χρυσάφι, φυσικούς πόρους, ανθρώπους. Εδώ δεν ψάχνει κανένας για τίποτα. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι ο εαυτούλης, και άντε, και αν είναι και καλοί άνθρωποι, να κοιτάξουν και άλλους τρεις δικούς τους. Υπάρχει ένας πολύ βαθύς και πολύ άρρωστος εγωισμός, ο οποίος δεν είναι τυχαίος. Εγώ δεν κατηγορώ τον τόπο. Ξεχνάμε ότι σε αυτό τον τόπο δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ τα πράγματα. Ο Έλληνας κουβαλά μια αίσθηση αδικίας, η οποία είναι σωστή. Μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και τον εμφύλιο ήρθε το τελικό χτύπημα της εξαθλίωσης και της αδικίας από πάνω. Η αδικία ρίζωσε τόσο βαθιά, που δεν θα ξεριζωθεί ποτέ. Κανείς ποτέ δεν τιμωρήθηκε, ποτέ δεν αποδόθηκαν ευθύνες σε κανένα επίπεδο ή βαθμό. Όχι απλώς δεν τιμωρήθηκαν, πήραν και βραβείο. Το δικό μου συμπέρασμα είναι ότι η μιζέρια αυτή είναι τόσο βαθιά ριζωμένη, που αντανακλαστικά επανέρχεται σε κάθε κρίση. Δεν πήραν ποτέ τα όνειρα εκδίκηση, όπως έλεγε και ο ποιητής. Και τα όνειρα, όταν δεν παίρνουν εκδίκηση, σαπίζουν. Και εμείς σαπίσαμε. Τα χειρότερα είναι μπροστά μας.

Γιατί πιστεύετε ότι είναι πια αργά για την ελληνική κοινωνία;

Γιατί το χάσαμε το τρένο. Η μόνη ελπίδα, και λυπάμαι που το λέω, είναι να περάσουμε από μια περίοδο που θα καταστρατηγηθεί ο νόμος. Είναι άγριο αυτό, δεν θέλω να το δω να συμβαίνει. Αλλά πολύ φοβάμαι ότι εκεί θα φτάσουμε. Και μετά όποιος θα έρθει θα κάνει πολύ βίαιη εκκαθάριση για να επαναφέρει τα πράγματα.

Καινούργια τραγούδια γράφετε;

Έχω γράψει δύο καινούργια τραγούδια για τα οποία είμαι πολύ ευχαριστημένη. Δεν ξέρω πώς θα βγουν και πότε. Το φθινόπωρο θα εμφανιστώ με τον Λάκη Παπαδόπουλο, και συνήθως, όταν βρισκόμαστε με τον Λάκη, βγαίνουν και τραγούδια. Αυτό που θέλω είναι να τελειώσω τη θητεία μου στη δισκογραφία με ένα δίσκο όπου θα είναι όλα τα τραγούδια δικά μου, στίχοι και μουσική. Αρχίζω και μαζεύω υλικό από τώρα. Θα μου πάρει τρία-τέσσερα χρόνια, εάν ζω μέχρι τότε και εάν ακόμα μπορώ να τραγουδήσω... Γενικά είμαι αισιόδοξος άνθρωπος ως προς αυτό. Υπό κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να έχω σταματήσει να τραγουδώ.

Συμμετέχετε στον καινούργιο δίσκο του Φοίβου Δεληβοριά...

Ο Φοίβος Δεληβοριάς μου έκανε την πρώτη πρόταση συνεργασίας μόλις είχα αρχίσει να συνέρχομαι. Δεν μπορούσα να το κάνω, αλλά τελικά εμφανίστηκα πέρυσι στη σκηνή γιατί ήταν πολύ προσεκτικός μαζί μου και πολύ ευγενικό παιδί. Αυτό μετράει πάρα πολύ για εμένα. Έχω ένα ελάττωμα, δεν μου αρκεί να είναι κάποιος καλός καλλιτέχνης, πιο πολύ για εμένα σημασία έχει να είναι ωραίος άνθρωπος.
απο citypress