Το Ιουλιανό Πραξικόπημα του κ. Γ. Παπανδρέου

Συνέντευξη του Παν. Λαφαζάνη,
Κοινοβουλευτικού Εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ στην εφημερίδα "Βραδυνή"

Ερ. Μετά την αποχώρηση των Ανανεωτικών από τον ΣΥΝ γεννάται η απορία. Γιατί αυτός ο κατακερματισμός της αριστεράς; Δεν θα μπορούσατε να τα βρείτε;

Απ. Οι κατακερματισμοί και οι εσωτερικές αντιπαραθέσεις στο χώρο της Αριστεράς, συχνά άγονοι και όχι σπάνια τυφλοί, συνιστούν ένα διαχρονικό ατόπημα των δυνάμεων της Αριστεράς, το οποίο έχει κοστίσει στην παράταξη ενώ έχει παράξει αρνητικές επιπτώσεις στους αγώνες του ελληνικού λαού.
Θεωρώ λάθος την αποχώρηση των λεγόμενων Ανανεωτικών από τον ΣΥΝ κι αυτό ανεξάρτητα από αφορμές, ευθύνες και πραγματικές αιτίες αυτής της αποχώρησης.
Σήμερα όσο ποτέ η χώρα έχει ανάγκη από μια μεγάλη Αριστερά με τη συμπαράταξη όλων των δυνάμεών της, πέρα από διαφορές και διαφορετικότητες. Έχει απόλυτη ανάγκη από μια μεγάλη συμπαραταγμένη Αριστερά με ριζοσπαστική στρατηγική κατά του δικομματισμού και του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, ικανή να προωθήσει μια εναλλακτική προοδευτική ανορθωτική πορεία της χώρας με νέο σοσιαλιστικό ορίζοντα.

Ερ. Ακόμη και εσείς στο Αριστερό Ρεύμα χωριστήκατε;

Απ. Τα ρεύματα και οι τάσεις δεν είναι κόμματα για να μιλάμε με τους ίδιους όρους για «διάσπασή» τους. Θα έλεγα, αντιθέτως, ότι τα ρεύματα και οι τάσεις στο εσωτερικό των κομμάτων οφείλουν να μην είναι παγιωμένοι διαχρονικοί μηχανισμοί, αλλά δημιουργικές συλλογικότητες που αναδιαμορφώνονται και αναδιαμορφώνουν με καινοτόμες ιδέες, απόψεις και επιλογές την κομματική σκέψη και πορεία.

Ερ. Καταλογίζετε ευθύνες για τη διάσπαση στον Φώτη Κουβέλη;

Απ. Σπανίως προσωποποιώ τις ευθύνες. Και σε αυτή την περίπτωση οι ευθύνες για τη λαθεμένη επιλογή της λεγόμενης Ανανεωτικής Πτέρυγας είναι κυρίως συλλογική.

Ερ. Πιστεύετε ότι υπάρχει χώρος για έναν άλλο πολιτικό φορέα στην αριστερά;

Απ. Όχι. Δεν πιστεύω ότι αυτό που χρειάζεται ο τόπος είναι και άλλος ένας φορέας της Αριστεράς και ιδιαίτερα ένας φορέας που θα μοιάζει συμπληρωματικός στο υπάρχον σύστημα.
Σίγουρα, όμως, οι υπάρχουσες δυνάμεις της Αριστεράς χρειάζονται μια πολύ βαθιά αλλαγή, που αγγίζει τα όρια επανίδρυσής τους, προκειμένου να ανταποκριθούν στο σημερινό ρόλο τους για τη διάσωση και ανόρθωση της χώρας, που είναι πλέον συνυφασμένη με μια βαθιά επαναστατική προοδευτική και σοσιαλιστική τομή στην πορεία της.

Ερ. Ο κ. Τσίπρας άφησε αιχμές κατά Αλαβάνου και Κουβέλη για πολιτικές και προσωπικές φιλοδοξίες. Εκτιμάτε ότι είναι όλα θέμα ηγεσίας;

Απ. Αφήνω κατά μέρος τις αιχμολογικές φιλολογίες και παραφιλολογίες. Δεν με αφορούν, τυχόν, προσωπικές αντιπαραθέσεις και θεμιτές ή αθέμιτες ηγετικές φιλοδοξίες. Αυτό που προέχει ιδιαίτερα αυτή την ώρα είναι ο τόπος, ο ελληνικός λαός και η Αριστερά.

Ερ. Πως βλέπετε το μέλλον ΣΥΝ – ΣΥΡΙΖΑ;

Απ. Ο ΣΥΝ και ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν μπροστά τους μια πελώρια ιστορική κρίση του ελληνικού καπιταλισμού και των πολιτικών εκφάνσεών του. Το μέλλον τους, το μέλλον μας, θα κριθεί από το αν θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στην πρόκληση αυτής της κρίσης και να συμβάλλουμε σε μια προοδευτική ανορθωτική διέξοδο. Αυτό είναι το στοίχημα που βρίσκεται μπροστά μας και όχι πίσω μας. Όλα τα άλλα είναι δευτερεύοντα.

Ερ. Πως σχολιάζετε τις κινήσεις του Αλέκου Αλαβάνου και του Μετώπου με τις ξεχωριστές συγκεντρώσεις και εκδηλώσεις. Είναι ένα άλλο κόμμα μέσα στο κόμμα; Βλέπετε να προχωρά στην ίδρυση άλλου κόμματος;

Απ. Στο ΣΥΡΙΖΑ το πιο εύκολο πράγμα είναι να σχολιάζει ο ένας τον άλλο και όλοι μαζί, όλους. Αυτό που χρειάζεται, όμως, ένα ενωτικό εγχείρημα είναι περισσότερος αλληλοσεβασμός, μεγαλύτερη ανεκτικότητα, περισσότερη συμπόνοια και βαθύτερη αλληλεγγύη. Αυτό το ενωτικό πνεύμα, που συνιστά μείζον πολιτικό μέγεθος, οφείλουμε να ενισχύσουμε στο ΣΥΡΙΖΑ, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο.

Ερ. Τα δυο μεγάλα κόμματα είναι στα χαμηλότερα ποσοστά σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις. Ωστόσο ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να απορροφήσει τους δυσαρεστημένους. Τι χωλαίνει τελικά στο κόμμα σας; Γιατί δεν πείθετε;

Απ. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημά σας δεν είναι καθόλου εύκολη. Άλλωστε, είναι η θεμελιώδης αγωνία και η προσπάθεια όλων μας στον ΣΥΝ και στο ΣΥΡΙΖΑ.
Ελπίζω ότι τα πράγματα στο πολιτικό και κοινωνικό πεδίο θα αλλάξουν σε βάθος το επόμενο διάστημα. Όσο ΣΥΝ και ΣΥΡΙΖΑ βαδίζουν γοργά στην ιδεολογική, πολιτική, προγραμματική και κινηματική επαναθεμελίωσή τους, με αιχμή την άμεση και αξιόπιστη προοδευτική πρόταση διεξόδου από την κρίση, τόσο η δυνατότητά τους να ενισχυθούν σημαντικά γίνεται πιο πιθανή το επόμενο διάστημα.

Ερ. Σκληρά μέτρα στο ασφαλιστικό, σκληρά μέτρα στην οικονομία, ανατροπή των εργασιακών σχέσεων αποδομούν τον κοινωνικό ιστό. Βλέπετε την κυβέρνηση να αντέχει;

Απ. Δεν έχουμε απλώς σκληρά κυβερνητικά μέτρα. Έχουμε πλήρη, σχεδόν, κοινωνική και εργασιακή κατεδάφιση, που οδηγεί σε οικονομική καταστροφή. Η χώρα γυρίζει έναν αιώνα πίσω και εξωθείται στην άβυσσο.
Η κυβέρνηση προωθεί αυτή την περίοδο ένα νέο Ιουλιανό κοινωνικό, εργασιακό και συνταγματικό πραξικόπημα. Μετά το πραξικόπημα αυτό δεν θα έχει κανένα μέλλον. Όλο το κυρίαρχο πολιτικό σύστημα θα ανατραπεί. Οι πολιτικές εξελίξεις θα είναι ραγδαίες. Το θέμα είναι αν αυτές οι εξελίξεις θα έχουν προοδευτικό και σοσιαλιστικό πρόσημο ή αν θα έχουν ακόμα πιο αντιδραστική φορά, ανεξαρτήτως πρόσκαιρου περιτυλίγματος.
Ελπίζω ότι ο ελληνικός λαός θα συμβάλλει με τους αγώνες του ώστε οι νέες βέβαιες εξελίξεις και ανατροπές να αποκτήσουν έντονη αριστερή σφραγίδα.

Ερ. Εκτιμάτε ότι θα έχουμε πρόωρες εκλογές; Κάτι τέτοιο ποιον θα συνέφερε;

Απ. Οι πρόωρες εκλογές δεν μπορούν να αποκλειστούν. Το θέμα, όμως, δεν είναι πότε θα γίνουν οι εκλογές αλλά το αν θα γίνουν κάτω από την επίδραση μεγάλων κοινωνικών αγώνων και αριστερών πολιτικών ανακατατάξεων, ώστε να αποβούν καρποφόρες για την περαιτέρω πορεία της χώρας.

Ερ. Η πρότασή σας για επαναδιαπραγμάτευση του δημόσιου χρέους ως μόνη λύση για την έξοδο από την κρίση μήπως σημαίνει και έξοδο από το ευρώ; Θα συμφωνούσατε με την έξοδο από την ευρωζώνη;

Απ. Η πρόταση που συνέχεια επαναλαμβάνω περιλαμβάνει τους εξής αλληλένδετους στόχους:
Πρώτον: Άμεση, εδώ και τώρα, απεμπλοκή της χώρας από το μηχανισμό Ε.Ε.-ΔΝΤ και ακύρωση των κατεδαφιστικών μέτρων που ελήφθησαν στο πλαίσιό του.
Δεύτερον: Ανάπτυξη ενός μεγάλου λαϊκού κινήματος με αίτημα «δεν πληρώνω-δεν πληρώνω». Για το κρατικό χρέος δεν είναι υπόλογος ο ελληνικός λαός αλλά μια κυρίαρχη οικονομική και πολιτική ελίτ η οποία, μαζί με τη διεθνή κερδοσκοπία, επωφελήθηκαν και επωφελούνται από το χρέος. Χωρίς ένα μεγάλο λαϊκό-εργατικό κίνημα άρνησης από το λαό του κρατικού χρέους, το οποίο δεν μπορεί να αποπληρωθεί χωρίς να εξοντωθεί ο ελληνικός λαός, δεν είναι δυνατόν να αναζητηθεί θετική διέξοδος για τη χώρα.
Τρίτον: Άμεση, κάτω από την πίεση του λαϊκού κινήματος, επαναδιαπραγμάτευση του χρέους με στόχο τη διαγραφή σημαντικού μέρους του χρέους, τη δραστική μείωση των επιτοκίων για το υπόλοιπο, τη θεσμοθέτηση ευρείας περιόδου χάριτος και την επιμήκυνση των χρονικών οριζόντων αποπληρωμής του, χωρίς περαιτέρω επιτοκιακή επιβάρυνση.
Τέταρτον: Ρύθμιση με ανάλογα χαρακτηριστικά του υπέρογκου ιδιωτικού χρέους, που αφορά τις πιο ευάλωτες κατηγορίες των νοικοκυριών, τους μικρομεσαίους αγρότες, τους μικρούς επαγγελματίες και τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις.
Πέμπτον: Άμεση εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση των Τραπεζών, η οποία γίνεται απόλυτα αναγκαία όχι μόνο για να προωθηθούν οι ως άνω στόχοι αλλά και για να εφαρμοστεί μια νέα χρηματοπιστωτική πολιτική με αναπτυξιακά, παραγωγικά και κοινωνικά κριτήρια.
Έκτον: Σχεδιασμός και προώθηση, με αφετηρία τα παραπάνω μέτρα, ενός νέου προοδευτικού προγράμματος αναπτυξιακής, παραγωγικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης της χώρας με θεμελιώδη το ρόλο ενός νέου σύγχρονου ανασυγκροτημένου και αποτελεσματικού κράτους και ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Ερ. Μήπως αυτά σημαίνουν και έξοδο από τη ζώνη του ευρώ;

Απ. Κατ' αρχάς οφείλω να αποσαφηνίσω ότι το ευρώ, έτσι όπως οικοδομήθηκε, συνιστά ένα μηχανισμό κοινωνικής κατεδάφισης της Ευρώπης, ο οποίος ενισχύει τις πιο ισχυρές χώρες σε βάρος των αδύνατων και ευνοεί τις αποκλίσεις αντί τις συγκλίσεις. Η ελληνική οικονομία και ο ελληνικός λαός δεν κέρδισαν αλλά ζημιώθηκαν μέσα στο ευρώ, ενώ το τελευταίο συνέβαλε ουσιωδώς για να περιπέσουμε στην κρίση που διανύουμε.
Αν οι προτάσεις που σας προανέφερα, οι οποίες είναι και οι μόνες για να αντιμετωπίσουμε θετικά το πρόβλημα του χρέους, γίνουν αφετηρία για την προώθηση ενός ευρύτερου ανορθωτικού προοδευτικού και σοσιαλιστικού προγράμματος, τότε η εφαρμογή αυτού του προγράμματος είναι βέβαιο ότι θα μας φέρει σε σύγκρουση με τα σκληρά νεοφιλελεύθερα μονεταριστικά πλαίσια της ΟΝΕ και του ευρώ.
Είτε η σημερινή Ε.Ε. θα ανατραπεί ως αποτέλεσμα ενός παλιρροιακού κύματος ανατροπής που θα ξεκινήσει από μια χώρα, όπως π.χ. η Ελλάδα, για να επεκταθεί, είτε μια χώρα της ευρωζώνης που ανοίγει προοδευτικούς δρόμους, αν παραμείνει προσωρινά μόνη στην καινοτόμα πορεία της, θα αναγκαστεί να πρωτοπορήσει, σπάζοντας τον κλοιό του ευρώ, για να την ακολουθήσουν αργότερα και άλλες χώρες στο δρόμο της προοδευτικής επανοικοδόμησης μιας άλλης Ευρώπης των λαών και των εργαζομένων